การบริหารทุนมนุษย์ตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

แนวคิดของการบริหารทุนมนุษย์ในองค์กร 4.0 จะต้องปรับบทบาทของงานบริหารทุนมนุษย์ให้เป็นคู่คิดเชิงกลยุทธ์ในการขับเคลื่อนขีดความสามารถขององค์กรอย่างยั่งยืน เริ่มตั้งแต่กระบวนการสรรหา คัดเลือก จะต้องมีกระบวนการที่คัดกรองให้ได้ทุนมนุษย์มีคุณภาพเหมาะกับบุคลิกลักษณะขององค์กร เปิดโอกาสในการลงทุนพัฒนาทุนมนุษย์ในลักษณะการเรียนรู้ตลอดชีวิต เพื่อมุ่งสู่สังคมที่ใช้ปัญญา ใช้จินตนาการในการทำงาน และออกแบบวัฒนธรรมองค์กรให้เอื้อต่อการทำงานลักษณะที่ให้เกียรติ ไว้วางใจ ซึ่งกันและกัน อยู่ร่วมกันอย่างพอเพียง มีความสุข และบริหารกระบวนการปฏิบัติงานขององค์กรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเพื่อคนรุ่นต่อๆไป โดยการขับเคลื่อนการบริหารทุนมนุษย์เพื่อบรรลุแนวคิดดังกล่าว จะประกอบด้วย

ความพอประมาณ : องค์กรจะต้องมีการวางแผนกำลังคนที่ยึดหลักแห่งความพอดี ออกแบบการดูแลผลประโยชน์ตอบแทนให้ทุนมนุษย์อย่างเป็นธรรม บนพื้นฐานของ ความสามารถ ส่งเสริมให้ทุนมนุษย์มีการดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ออกแบบวัฒนธรรมในการอยู่ร่วมกันอย่างเคารพความเสมอภาค เคารพสิทธิผู้อื่น ยอมรับความ แตกต่าง ใช้สิทธิเสรีภาพอย่างรับผิดชอบ เปิดโอกาสให้กล้าคิด กล้าทำ กล้ารับผิดชอบในสิ่งทำ ตระหนักและรับผิดชอบทั้งต่อตนเองและสังคม

ความมีเหตุผล : สรรหาและคัดเลือกทุนมนุษย์ด้วยระบบความสามารถ พิจารณาผลการปฏิบัติงานของทุนมนุษย์อย่างเป็นธรรม เชื่อมโยงการจ่ายผลประโยชน์ตอบแทนที่อิงกับผลงาน สร้างค่านิยมในการปฏิบัติงานที่ร่วมมือประสานงานกันในแนวราบ มากกว่าแนวดิ่ง (สายการบังคับบัญชา) บนพื้นฐานของการใช้ความเพียร ความมีเหตุผลในการแก้ปัญหาและตัดสินใจ

การมีภูมิคุ้มกัน : พัฒนาทุนมนุษย์อย่างต่อเนื่อง ในลักษณะ Active Learning ที่ส่งเสริม สนับสนุนให้ทุนมนุษย์ มีความคิดวิเคราะห์ มีความคิดสร้างสรรค์ มีจินตนาการ และสามารถนำความรู้มาปรับใช้ในการทำงานได้อย่างลงตัว มีระบบการบริหารความก้าวหน้าในอาชีพของทุนมนุษย์ที่ตอบโจทย์ระหว่างเป้าหมายชีวิตส่วนตัวและอาชีพการงาน พัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ สุขภาพ ของทุนมนุษย์และครอบครัว ออกแบบวัฒนธรรมองค์กรที่อยู่ร่วมกันและเอื้ออาทรต่อกัน อย่างมีเหตุผล มีความสุข มีความปลอดภัย

การบริหารทุนมนุษย์ตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจะประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืนได้จะอยู่บนพื้นฐานของการพัฒนาทุนมนุษย์ให้มีความรู้ และมีคุณธรรม ในการประยุกต์ใช้ความรู้มาสู่การปฏิบัติงานอย่างสม่ำเสมอตลอดไป

เป็นความโชคดีของประเทศไทย และปวงชนชาวไทย นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 ที่ประเทศไทยประสบวิกฤตต้มยำกุ้ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชได้พระราชทานปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเป็นครั้งแรก ซึ่งปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงนี้ไม่ใช่เป็นเพียงแค่ทฤษฎี แต่เป็นปรัชญาที่ผ่านการทดลองปฏิบัติใช้แล้วประสบความสำเร็จผ่านโครงการในพระราชดำริ 4 พันกว่าโครงการ จึงเป็นองค์ความรู้ที่สามารถนำไปใช้ในการแก้ปัญหา พัฒนาองค์กรได้อย่างยั่งยืน แต่ในความโชคดีอันนี้ยังมีสิ่งที่เป็นปัญหาอยู่พอสมควรคือ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และองค์ความรู้อื่นๆของพระองค์ท่าน เป็นองค์ความรู้ที่เรียกว่าเป็น “คำสอนของพ่อ หรือ ศาสตร์ของพระราชา” ที่ยังมีผู้เข้าใจอย่างลึกซึ้งไม่มากนัก จะเห็นได้ว่าผู้บริหารองค์กร นักวิชาการ จำนวนมากเวลาจะ ออกแบบการบริหารองค์กร (Organization Design) หรือเมื่อประสบปัญหาในการบริหารองค์กร สิ่งแรกที่ทำคือมักจะแก้ปัญหาด้วยการค้นหา แหล่งอ้างอิงโมเดลหรือตำราหรือทฤษฎีจากต่างประเทศก่อน ซึ่งบางครั้งทฤษฎีจากต่างประเทศเหล่านี้ก็ไม่ค่อยเหมาะกับบริบทของสังคมไทยทำให้การแก้ปัญหาจึงไม่ค่อยประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืนผู้เขียนจึงขอเรียนนำเสนอต่อผู้บริหาร นักวิชาการ ทั้งหลายว่าลองกลับไปศึกษา ทำความเข้าใจ ในองค์ความรู้ของพระองค์ท่านซึ่งมีอยู่ในหลากหลายรูปแบบ ทั้งจากหนังสือ คำสอน หลักการทรงงานฯลฯ ให้กระจ่าง จะพบว่าองค์ความรู้เหล่านั้นไม่ใช่เป็นแค่เพียงทฤษฎีหรือปรัชญาที่ไม่สามารถปฏิบัติได้ แต่องค์ความรู้เหล่านั้นเป็นสิ่งที่พระองค์ท่านได้ทดลองปฏิบัติแล้วประสบความสำเร็จ ผ่านโครงการพระราชดำริต่างๆ จึงนำมาพระราชทานองค์ความรู้นั้นๆแก่ประชาชนเพื่อให้ประชาชนนำไปใช้ในการดำเนินกิจกรรมต่างๆของประชาชนต่อไป พระองค์ท่านจึงถือว่าเป็นปราชญ์ของปวงชนชาวไทยอย่างแท้จริงผู้เขียนขอชักชวนผู้อ่านบทความนี้ทุกท่านลองเปลี่ยนความคิด ดังนี้ทุกครั้งที่ท่านประสบกับปัญหาทั้งเรื่องการบริหารองค์กร การบริหารคน การทำงาน และชีวิตส่วนตัว ลองสืบค้นองค์ความรู้ของพระองค์ท่านมาใช้เป็นแนวทางในการแก้ปัญหาเป็นลำดับแรกก่อน และถ้ายังไม่จุใจก็ค่อยสืบค้นนำองค์ความรู้จากต่างประเทศมาผสมผสานในการแก้ปัญหา ผู้เขียนเชื่อว่าการแก้ปัญหาและการตัดสินใจของท่านทั้งหลายจะประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืนแน่นอน.................. ครับ

ติดตามเนื้อหาฉบับเต็มได้ที่ วารสารการบริหารฅน People Magazine Vol.3.2559

Article1 - ศาสตร์พระราชา องค์ความรู้สู่ ไทยแลนด์ ..... องค์กร ..... ทุนมนุษย์ 4.0

ผู้เขียน คุณชัยทวี เสนะวงศ์ | Chaitawees@gmail.com